ΣτΕ εναντίον τρόικας. Τι θα γίνει αν κριθούν αντισυνταγματικά τα μέτρα; Η μη αποστολή από τα αρμόδια υπουργεία -κυρίως το υπουργείο Οικονομικών- των θέσεων του ελληνικού Δημοσίου επί των προσφυγών που έχουν κατατεθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, κατά του μνημονίου και των οικονομικών περικοπών, οδήγησε στην αναβολή της συζήτησης των παραπάνω αιτήσεων που είχε προσδιοριστεί να γίνει την ερχόμενη Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010, στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.
Την απόφαση για αναβολή της συζήτησης των προσφυγών που έχουν καταθέσει κατά του μνημονίου δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχου, έλαβαν οι εισηγήτριες των υποθέσεων Μαίρη Σάρπ και Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου. Ο νέος προσδιορισμός της συζήτησης των προσφυγών αναμένεται να γίνει την ερχόμενη Παρασκευή. Υπενθυμίζεται ότι στο Συμβούλιο της Επικρατείας έχουν προσφύγει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, η ΑΔΕΔΥ, ΕΣΗΕΑ, σωματεία συνταξιούχων, κ.ά. Με τις αιτήσεις τους στρέφονται κατά του μνημονίου και κατά των περικοπών των μισθών, δώρων εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα και του επιδόματος αδείας.
Μέχρι στιγμής όμως τα αρμόδια υπουργεία δεν απέστειλαν στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο τις θέσεις του ελληνικού Δημοσίου, καθώς και άλλα έγγραφα που απαιτούνται για να σχηματίσουν οι εισηγήτριες πλήρη νομική εικόνα των ζητημάτων που έχουν ανακύψει. Η παράλειψη αυτή οδήγησε και στην αναβολή της συζήτησης των αιτήσεων ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, σημαντικά τμήματα του μνημονίου που υπέγραψε η χώρα μας με την τρόικα μπορεί να κριθούν από τη Δικαιοσύνη αντισυνταγματικά μετά την προσφυγή που κατέθεσαν προ τριμήνου πολλοί φορείς όπως η ΑΔΕΔΥ, ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας, το Τεχνικό Επιμελητήριο, η ΕΣΗΕΑ, η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ και άλλες οργανώσεις, συνολικά δέκα επιστημονικοί και επαγγελματικοί φορείς καθώς και αρκετοί μεμονωμένοι πολίτες.
Παράλληλα, πολλοί από τους ίδιους φορείς ετοιμάζουν ακόμη δύο προσφυγές, μία κατά του επικαιροποιημένου μνημονίου και μία κατά του ασφαλιστικού νόμου που ψηφίστηκε στη Βουλή τον Ιούλιο, δίνοντας έτσι δραματικές διαστάσεις στη νομική και πολιτική σύγκρουση για την ακολουθούμενη πολιτική και τον ρόλο της τρόικας στη χώρα.
«Παραβιάζονται περιουσιακά δικαιώματα»
Η εισήγηση επί της προσφυγής για την αντισυνταγματικότητα του μνημονίου είχε προγραμματιστεί να συζητηθεί την ερχόμενη Παρασκευή 8 Οκτωβρίου και, σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον στο θέμα των περικοπών στους μισθούς και στις συντάξεις είναι θετική. Ενδέχεται δηλαδή ο εισηγητής να δεχθεί τα βασικά επιχειρήματα των προσφευγόντων, ότι δηλαδή η περικοπή αμοιβών και συντάξεων σε σημαντικό βαθμό και χωρίς χρονικό περιορισμό παραβιάζει τα περιουσιακά δικαιώματα που κατοχυρώνονται στο 1ο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) και ότι το «πάγωμα» των αποδοχών καταργεί ανεπίτρεπτα τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, παραβαίνοντας τη συνταγματικά κατοχυρωμένη συνδικαλιστική ελευθερία και συλλογική αυτονομία, αλλά και διεθνείς συμβάσεις.
Αντιθέτως, η εισήγηση θα είναι μάλλον απορριπτική ως προς το σκέλος της προσφυγής όπου αναφέρεται ότι κακώς το μνημόνιο εγκρίθηκε στη Βουλή με απλή και όχι με αυξημένη πλειοψηφία των 180 ψήφων, καθώς πρόκειται για διεθνή συνθήκη.
Τι θα γίνει αν ακυρωθούν τα μέτρα
Ακόμη κι έτσι όμως, έστω δηλαδή με τη μερική αποδοχή της προσφυγής, τα δεδομένα θα αλλάξουν δραματικά, καθώς η κυβέρνηση δεν μπορεί να παρακάμψει τη δικαστική απόφαση. Σε αυτή λοιπόν την περίπτωση θα αναγκαστεί να διαπραγματευτεί και πάλι με την τρόικα, ώστε να επαναπροσδιορίσει το μίγμα της πολιτικής της και να βρεθούν άλλα μέτρα, ισοδύναμου αποτελέσματος. Με δεδομένο δηλαδή ότι πρέπει να εγκαταλειφθούν ορισμένα μέτρα περικοπής μισθών και συντάξεων και να αποκατασταθούν οι απώλειες για τον προϋπολογισμό, η κυβέρνηση θα οφείλει να αντλήσει από άλλες πηγές τα ποσά που θα απαιτούνται για την επίτευξη των κεντρικών στόχων του μνημονίου.
Καλά πληροφορημένοι παράγοντες σημειώνουν ότι με τον τρόπο αυτό θα αποκαλυφθεί ότι η κυβέρνηση δεν έκανε καμία σοβαρή διαπραγμάτευση όταν της προτάθηκε το μνημόνιο τον περασμένο Μάιο και ότι αποδέχτηκε όλες τις εύκολες λύσεις που της πρότειναν τότε.
Πάντως, πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση ελπίζει για την όσο γίνεται πιο ήπια στάση του Συμβουλίου της Επικρατείας απέναντι στο μνημόνιο, αφού μια έντονα καταδικαστική απόφαση θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και στη διεθνή εικόνα της χώρας, αλλά και στην ίδια την πορεία υλοποίησης των απαιτήσεων της τρόικας.
Η Ελλάδα, όπως επισημαίνουν ορισμένοι παράγοντες, δεν έχει τη δυνατότητα της Ρουμανίας, όπου επίσης απορρίφθηκε δικαστικά η συμφωνία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά η εκεί κυβέρνηση είχε εναλλακτικές λύσεις όπως η αύξηση του ΦΠΑ για να αντισταθμίσει τα χαμένα ποσά, μετά την ακύρωση των περικοπών στους μισθούς.
Έγκυρες πηγές ήδη ανέφεραν ότι σε πρώτη φάση, δοθεί κάποια αναβολή της εκδίκασης για μερικές εβδομάδες, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να υπάρξει καθυστέρηση πέραν του Δεκεμβρίου.
Σε κάθε περίπτωση η νομική σύγκρουση της κυβέρνησης και της τρόικας με τους κοινωνικούς φορείς μπορεί να κρύβει εκπλήξεις, που δυνητικά θα αλλάξουν όλο το σκηνικό και θα οδηγήσουν σε αλλαγή πλεύσης σε πολλούς τομείς.