Παραχώρηση δικαιωμάτων εξόρυξης πετρελαίου, λιγνίτη, ουρανίου, χρυσού και άλλων πολύτιμων υλικών του υπεδάφους της χώρας σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους των ΗΠΑ, της Γερμανίας και άλλων «δανείων δυνάμεων», για πολλές δεκαετίες, με «αντάλλαγμα» την προείσπραξη μέρους των προσδοκώμενων εσόδων, είναι ένα από τα σχέδια που προωθεί η κυβέρνηση, στο πλαίσιο υλοποίησης της συμφωνίας είσπραξης 50 δισ. ευρώ.
Η διαδικασία της προείσπραξης εσόδων και της παραχώρησης δικαιωμάτων του δημοσίου με συμβάσεις μακροχρόνιας παραχώρησης (για 20, 30 ή 40 χρόνια) θα αφορά όχι μόνο τις δραστηριότητες εκμετάλλευσης του ελληνικού υπεδάφους, αλλά και... τα κρατικά λαχεία και τους αυτοκινητόδρομους!
Σύμφωνα με το σχέδιο που προωθείται, θα συσταθούν εταιρείες στις οποίες θα δοθούν ως «προίκα» οι μελλοντικές πρόσοδοι του ελληνικού δημοσίου από συγκεκριμένες δραστηριότητες. Στη συνέχεια, οι εταιρείες αυτές θα μεταβιβάζονται σε ιδιώτες έναντι τιμημάτων χαμηλότερων του ύψους των αναμενόμενων εσόδων για μια σημαντική χρονική περίοδο, π.χ. για την προσεχή 20ετία, 30ετία ή 40ετία. Κι αυτό διότι ο αγοραστής-επενδυτής θα αναλαμβάνει το ρίσκο της μη επίτευξης των προβλεπόμενων εισπράξεων για τα έτη στα οποία θα του έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα.
Μακροχρόνια παραχώρηση δικαιωμάτων
Ουσιαστικά θα πρόκειται για συμβάσεις μακροχρόνιας παραχώρησης δικαιωμάτων. Με τον τρόπο αυτό το δημόσιο θα εισπράττει σταδιακά αλλά πολύ πιο νωρίς ένα μέρος των μελλοντικών εσόδων που θα είχε αν ασκούσε το ίδιο τη δραστηριότητα και θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τα προεισπραττόμενα ποσά για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους. Με τη λήξη της χρονικής διάρκειας της σύμβασης, δηλαδή μετά από 20 ή 30 ή 40 χρόνια, θα επανέρχεται στο δημόσιο το δικαίωμα άσκησης της δραστηριότητας. Ωστόσο, δεδομένων των συνεχών πιέσεων που θα υπάρχουν και τα επόμενα χρόνια για την αποπληρωμή ολοένα αυξανόμενων χρεών από το δημόσιο, οι συμβάσεις είναι βέβαιο ότι θα παρατείνονται και οι ορμώμενοι από χώρες των «δάνειων δυνάμεων» ιδιώτες επενδυτές θα γίνουν ουσιαστικά οι ιδιοκτήτες και εκμεταλλευτές των πλούσιων κοιτασμάτων πετρελαίου που υπάρχουν στο υπέδαφος της χώρας και των ορυχείων χρυσού, ουρανίου και λιγνίτη της Ελλάδας!
Οι διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων
Στο πλαίσιο εφαρμογής του σχεδίου «ρευστοποίησης» περιουσιακών δικαιωμάτων του δημοσίου για την εξασφάλιση των 50 δισ. ευρώ θα δρομολογηθούν και οι ακόλουθες διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων:
- Απευθείας πώληση περιουσιακών δικαιωμάτων (συμμετοχών σε εταιρείες, τίτλων ιδιοκτησίας επί ακινήτων, δικαιωμάτων εκμετάλλευσης κτλ.), μέσω διαγωνισμών.
- Συμβάσεις μακροχρόνιων μισθώσεων, κυρίως για ζώνες αιγιαλού και παραλίας, μικρά νησιά, βραχονησίδες, χερσονήσους και άλλες δημόσιες εκτάσεις.
- «Αξιοποίηση» δημοσίων εκτάσεων με τη χρήση του «θεσμού της επιφάνειας», σύμφωνα με τον οποίο θα παραχωρούνται σε ιδιώτες για χρονικά διαστήματα τουλάχιστον 49 ετών τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των ακινήτων και το δημόσιο θα διατηρεί την κυριότητα επί των εκτάσεων
- Δημιουργία ενός χαρτοφυλακίου εμπορικά αξιοποιήσιμων ακινήτων-φιλέτων του ελληνικού δημοσίου, το οποίο θα δοθεί από το ελληνικό δημόσιο ως εγγύηση για τη λήψη δανείων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας! Η χώρα θα δανείζεται από το ΕΤΧΣ με εγγύηση δημόσια περιουσία και με τα δάνεια που θα λαμβάνει θα αποπληρώνει το παλαιό της χρέος!
Το πλάνο
Το πλάνο των ιδιωτικοποιήσεων περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου για την είσπραξη 50 δισ. ευρώ την περίοδο 2011-2015 θα συζητηθεί για πρώτη φορά στη συνεδρίαση της Διϋπουργικής Επιτροπής Αποκρατικοποιήσεων και Αναδιαρθρώσεων, που έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί μεθαύριο Τρίτη.
Πέραν των σχεδίων για προείσπραξη μελλοντικών εσόδων από τον ορυκτό πλούτο, τα διόδια των αυτοκινητοδρόμων και τα κρατικά λαχεία, στο πρόγραμμα θα αποτυπώνονται οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης σχετικά με την αναδιάρθρωση και ιδιωτικοποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων και της κρατικής ακίνητης περιουσίας.
Το σχέδιο δράσης
Με βάση αυτά τα δεδομένα συντάσσεται το σχέδιο δράσης του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο θα πρέπει να παρουσιαστεί από την ελληνική κυβέρνηση κατά την κρίσιμη σύνοδο κορυφής την επόμενη Πέμπτη και Παρασκευή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο θα είναι αναλυτικό μόνο για το 2011. Στο σχέδιο θα αναφέρονται ακόμη τα πλάνα της κυβέρνησης σχετικά με τις συμβάσεις παραχώρησης που σχεδιάζουν τα συναρμόδια υπουργεία για λιμάνια, αεροδρόμια και αυτοκινητόδρομους και οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν σταδιακά από το 2012.
Επίσης, σε ειδικό κεφάλαιο θα αναφέρεται η εκχώρηση δικαιωμάτων που έχει σήμερα το δημόσιο και προτίθεται να παραχωρήσει σε ιδιώτες μακροχρόνιες συμβάσεις για την περίοδο 2011-2015.
Ποιες ΔΕΚΟ οδεύουν σε ιδιωτικοποίηση
Τα επόμενα 24ωρα αναμένεται να αποσαφηνιστούν οι προθέσεις του οικονομικού επιτελείου για το ποιων εταιρειών το δημόσιο σκοπεύει να πωλήσει το 100%, αλλά και σε ποιες ΔΕΚΟ θα πρέπει να διατηρηθεί το 51% χωρίς όμως το δικαίωμα του μάνατζμεντ.
Συγκεκριμένα:
Η κυβέρνηση έχει ήδη αναπτύξει πρωτοβουλίες για την πώληση του
- 30% της ΔΕΠΑ
- 49% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ
- 23% της ΕΥΑΘ και
- 10% της ΕΥΔΑΠ.
Επιπλέον, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τίθενται οι μεγάλες κερδοφόρες ΔΕΚΟ, με την κυβέρνηση να οριστικοποιεί τις επόμενες μέρες τις όποιες αποφάσεις για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, των ΕΛΠΕ, του ΟΠΑΠ, των κρατικών τραπεζών και ενός ακόμη πακέτου μετοχών του ΟΤΕ.
Ξεκαθαρίζει η δημόσια περιουσία
Στο θέμα της ακίνητης περιουσίας -πέραν της προσπάθειας για την υλοποίηση των σχεδίων «αξιοποίησης» 15 ακινήτων-φιλέτων, που ήδη έχουν ανακοινωθεί- ξεκινά προσπάθεια για το ξεκαθάρισμα των λοιπών ακινήτων περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να διατεθούν σε ιδιώτες. Το δημόσιο έχει ήδη στείλει προσκλήσεις σε επτά ελληνικές τράπεζες (Εθνική, Alpha, EFG Eurobank, Πειραιώς, Marfin, ATE, Emporiki Bank), καλώντας τις μέσω των τμημάτων Real Estate που διαθέτουν να ξεκαθαρίσουν -ενεργώντας ως σύμβουλοι- την κατάσταση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.
Οι τράπεζες θα έχουν δηλαδή ελεύθερη πρόσβαση στα κρατικά χαρτοφυλάκια της ΚΕΔ και της «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα ΑΕ». Σε πρώτη φάση θα επιλέξουν τα ακίνητα που είναι αξιοποιήσιμα και δεν έχουν νομικά προβλήματα.
Στη συνέχεια θα εντοπίσουν ενδιαφέροντα ακίνητα τα οποία έχουν νομικά προβλήματα τα οποία και θα κωδικοποιήσουν. Η κωδικοποίηση αυτή θα υποβληθεί από την Ειδική Γραμματεία Αποκρατικοποιήσεων στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ώστε να επιλυθούν με νομοθετική ρύθμιση.
Μόλις υπάρξει ικανός αριθμός ακινήτων του δημοσίου προς αξιοποίηση, οι τράπεζες-σύμβουλοι σε συνεργασία με άλλες εξειδικευμένες τράπεζες του εξωτερικού θα αναζητήσουν επενδυτές για τις εκτάσεις αυτές.
Οι επτά τράπεζες θα υποδείξουν στην κυβέρνηση το πρώτο «πακέτο» ακινήτων που θα τεθεί προς αξιοποίηση. Το πρώτο χαρτοφυλάκιο εκτιμάται ότι θα περιλαμβάνει περισσότερα από 200 ακίνητα του δημοσίου.
Υπολογίζεται ότι στο τέλος του 2011 θα ακολουθήσει ένα δεύτερο χαρτοφυλάκιο που θα καταστεί διαθέσιμο για επενδύσεις.
Τι λέει το μνημόνιο
Τα «βήματα» που θα ακολουθήσει φέτος η κυβέρνηση για την σταδιακή υλοποίηση του προγράμματος ιδιωτικοποίησης της δημόσιας περιουσίας περιγράφονται ολοκληρωμένα ως εξής στο αγγλικό κείμενο του νέου μνημονίου, που υπέγραψε πρόσφατα η κυβέρνηση με την τρόικα:
Μέχρι το τέλος Μαρτίου 2011:
«Η κυβέρνηση αρχίζει να καταρτίζει λεπτομερή κατάλογο των κρατικών περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των συμμετοχών σε εισηγμένες ή μη εισηγμένες επιχειρήσεις, και των εμπορικά βιώσιμων ακινήτων και εκτάσεων γης. Η κυβέρνηση παρέχει μία ενδιάμεση έκθεση -συμπεριλαμβανομένου ενός πρώτου καταλόγου περιουσιακών στοιχείων- και περιγράφει τα μέτρα που έχουν ληφθεί για να διασφαλιστεί ότι το πρώτο μέρος της καταγραφής θα είναι έτοιμο μέχρι τον Ιούνιο του 2011.
Η κυβέρνηση διορίζει οικονομικούς συμβούλους για τη δημιουργία χαρτοφυλακίων ακινήτων και τον σχεδιασμό των σχετικών συναλλαγών.
Τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις θα χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή χρέους και όχι για την υποκατάσταση των προσπαθειών δημοσιονομικής εξυγίανσης».
Στο δεύτερο τρίμηνο του 2011:
«Η κυβέρνηση δημοσιεύει λεπτομερή κατάλογο των περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων των συμμετοχών σε εισηγμένες ή μη εισηγμένες επιχειρήσεις, και των εμπορικά ‘βιώσιμων’ ακινήτων και εκτάσεων γης. Παρέχει επίσης μια αποτίμηση της εμπορικής αξίας αυτών των περιουσιακών στοιχείων. Η καταγραφή θα συνεχίσει να επικαιροποιείται μέχρι το τέλος του έτους έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι είναι εκτενής.
Η κυβέρνηση συστήνει μια Γενική Γραμματεία Ακίνητης Περιουσίας προκειμένου να βελτιωθεί ο συντονισμός και να επιταχυνθεί η αποκρατικοποίηση και το πρόγραμμα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για τη δημιουργία ειδικών επενδυτικών σχημάτων.
Με βάση αυτό τον λεπτομερή κατάλογο, τα σχέδια αποκρατικοποιήσεων αναθεωρούνται και επιταχύνονται στοχεύοντας συνολικά σε έσοδα τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ στη διάρκεια του προγράμματος (σ.σ. μέχρι το τέλος του 2013, αν και ο στόχος αυτός μπορεί τελικά να τεθεί προς υλοποίηση μέχρι το τέλος του 2012). Ο ρυθμός ιδιωτικοποιήσεων και ανάπτυξης της ακίνητης περιουσίας αναμένεται να επιταχυνθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια».
«Η κυβέρνηση αποκρατικοποιεί το μερίδιό της στο Casino Mont Parnès και επεκτείνει την παραχώρηση του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών».
Στο τρίτο τρίμηνο του 2011:
«Με βάση τον λεπτομερή κατάλογο των εμπορεύσιμων στοιχείων ακίνητης περιουσίας του δημοσίου (ο οποίος θα δημοσιευθεί μέχρι τον Ιούνιο), η κυβέρνηση εκπονεί ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο για να εκποιήσει περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου και αναθεωρεί τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις που έχουν προγραμματιστεί για το 2011-13 και παρατείνει το σχέδιο μέχρι το 2015»!
«Η κυβέρνηση αποκρατικοποιεί τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα και τα Κρατικά Λαχεία».
Στο τέταρτο τρίμηνο του 2011:
«Η κυβέρνηση δημοσιεύει το δεύτερο μέρος της καταγραφής των κρατικών περιουσιακών στοιχείων.
Η κυβέρνηση ιδιωτικοποιεί τη ΔΕΠΑ, τη ΛΑΡΚΟ, την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (τουλάχιστον κατά το 49 τοις εκατό, συμπεριλαμβανομένης και της διαχείρισης της διοίκησης μαζί με τους νέους μετόχους) και πωλεί φορείς ειδικού σκοπού παραχώρησης σε σχέση με την Εγνατία Οδό και επιταχύνει την εκποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας».